Bankalarda faiz pazarlığı nasıl gelişecek? Şeref OĞUZÖNERİ - 22 Ağustos 2023 Malum DÜNYA TARİHİNDE İLK KEZ - vergi veren fakir halk, 21 yıllık iktidarın 'döviz yokluğunda' çağrısına uydu ''dolarını bankaya yatır, kur farkı olursa devlet olarak ben ŞAPŞAL halktan sağar sana öderim'' UCUBE sistemini geliştirip, Merkez Bankası Kur Korumalı Mevduata yeni düzenleme getirdi ve bankaları, “mudilerinizi TL’ye geçmeye ikna edin, yoksa sizi düşük faizli tahvile boğarım” dedi. Şimdi bankalarda bir telâş bir telâş... Enflasyondan kaçıp KKM’ye sığınan mudileri şimdi KKM’den vazgeçmeye ikna edebiliriz?            -Alo, ben Güvenli Liman Bank’tan şube müdürü Ahmet Güven, Sakine hanım ile mi görüşüyorum?         -Evet, benim, buyurun…  -Sakine hanım acaba dövizden döndüğünüz lira mevduatınızı yeniden TL mevduatına çevirmeye ne dersiniz?       -Olabilir, ne faiz vereceksiniz?      -Efendim üzerinde çalışıyoruz, misal %40 faize ne dersiniz?        -İyi de evladım ya enflasyon ne olacak? Ben emekli memurum, tüm birikimim sizde. Ya TL’ye döner ve enflasyonun altında faiz verirseniz bana yazık değil mi?         -Haklısınız; o halde size %45 veririz. Vade sonu enflasyona sizi ezdirmeyiz, hatta 5 puan fazlasını veririz, merak etmeyin.        -Bana TÜİK’in enflasyon tahmini üzerinden değil, ENAG’ın 5 puan fazlasını verirseniz dönerim.            İKİ SORU İKİ CEVAP       Dönüş biletim yüzde kaç olacak?         Yukarıdaki diyalog; şimdilerde bankalar ile KKM mudileri arasında geçmesi olası konuşmalardır. Vatandaş lirasından kurtulmak için KKM’ye sığınmıştı ve şimdi ona “geri dön” diyorsan bunu makul gelir vaadine oturtmalısın. Sorun; KKM’de TL’ye dönüşte bankanın “hangi makul faizi” önereceğidir.             Enflasyon hedefleri inandırıcı mı?        Hatırlayalım; her şeyin çift haneli arttığı Temmuz’da tek haneli aylık enflasyon açıklayan TÜİK’in enflasyon tahminine kim güvenir ki? Zamanında eğip büktüğün veri, şimdi ayağına takılıyor. Bu da mudi ile bankası arasında yoğun faiz pazarlığının kapısını açacak ve “tezgâh altı faiz” çağı başlayacak.   MERKEZ’İN TEHLİKELİ FAİZ SAHNESİ İÇİN DUBLORÜ; BANKALAR… Aslında 20 ay önce mecburiyetten icat ettiğimiz heterodoks ürünü KKM, çözdüğünden daha fazla soruna yol açtı. İktidarı, muhalefeti; “KKM’den kurtulmalıyız” noktasında fikir birliğinde idi ama bunun nasıl mümkün olacağı belirsizdi. CHP; “kırıp dökmeden…”diyordu, İktidar; “düşünüyoruz…”           Nihayet bu hafta sonu hain KKM’ye ilk kurşun atıldı. Şimşek bu külfeti Hafize Gaye Erkan’a kilitledi, o da bankaların sırtına yıktı. Böylece PPK’nın artırmada zorlandığı faizi, bankalar tırmandıracak ve Cumhurbaşkanı öfkelenirse; “ben yapmadım, o yaptı” denilebilecek.            Durum tespiti kolay, liraya eli değen herkes bunu yapabilir artık zira her şey ayan beyan ortada… Ne olacağı da belli; faizler artacak, kredi faizleri de tırmanacak, KKM yara alsa da yaşamaya devam edecek, döviz bildiğini okuyacak, Merkez, bu operasyonla biriktirmeyi umduğu rezervi müdahalede kullanacak.             Oysa yapılması gereken; kurdan korunmaya gerek kalmamasıydı. Heterodoks olmamasıydı, enflasyonla mücadele edilesiydi. KKM gibi yara bantlarıyla hasta ekonominin düzelemeyeceği gerçeği halktan saklanmamalıydı, IMF’ye doğru yola çıkan çaresizliğe düşülmemesiydi…