Bu haftanın konusunu (Fast Company) ekonomi dergisinden.. 2024’de işverenlerin ana sorunlarından birinin “Şirketlerine yetenek çekmenin ve elinde tutmanın zolaşması” olduğu ve buna karşın şirketlerin aldığı aksiyonları anlatan bir bölümü var. Okurken aklıma şöyle bir soru takıldı, irisinden ufağına, TRabzon veya bölgede kurulu bir şirketin, yetenek çekmek ve elinde tutmak gibi bir kaygısı ve buna dönük çalışmaları var mıdır acaba?   Gidiş yolunuzun değerini ulaştığınız sonuç belirler Her birey öncelikle kendi evrimleşmesinden sorumludur. İçinde yaşadığım toplum, sahip olduğu evrimleşme potansiyelini kullanmamakta ısrarlı ise ve benim evrimleşmemi engelliyorsa, kişisel sevgi ve saygımı koruyarak, benim evrimleşmeme bu zamana kadar yaptıkları katkılar için bütün bireylere teşekkür eder, ayrılır kendime yeni bir yol çizerim. Nokta.   Gençler ister mesleki eğitim isterse akademik eğitim alsınlar ; gerçek hayata katılımları ya çalışan ya da girişimci olarak gerçekleşir. Her iki yolun başlangıcı da stajdır, yani öğrencinin iş hayatıyla ilk tanışma süreci. Staj neden önemli diye yazmaya kalksak, yazı başka bir yere gider.   Neyse. Dergide adı geçen 50 kadar Türk şirketleri artık çalışanlarına daha fazla yatırım yaptığını, en başta da eğitim programları ve kariyer planlamaları yoluyla eldekini, çalışan memnuniyeti yaratarak şirket bağlılıklarını geliştirmeye çaba harcanıyor. Fakat her birinin yetenekleri kazanmak amacıyla tasarlanmış özel staj programları var. Eskiden öğrenciler staj bulmak için kapı kapı gezerdi. Şimdi şirketler, özellikle de eleğin üzerindeki gençleri staja alabilmek için üniversite üniversite geziyor. Artık AZ GELİŞMİŞ iller listesinde devlet desteği, vergi indirimi, teşvik vs., haktan faydalanmaya mecbur, bir zamanlar dünya tarihini değiştiren şehzadeler, padişahlar beldesi TRabzon'da günümüz iş insanlarının böyle bir sorunla ilgilendikleri düşünür müyüz? Sanmıyorum. Aktif 2 organize sanayi bölgemiz (OSB), sanayi sitelerimiz, şehrin güçlü 3-5 sanayi kuruluşu, 3 üniversitemiz (KTÜ, TRÜ ve Avrasya) ile Trabzon bu konuda insan kaynağını (gençleri) elinde tutabiliyor mu? Yeni yetenekli gençleri istihdam edebiliyor mu? Üniversite bitirmiş gençlere kazandırılması gereken becerilerin bir kısmı staj ile mümkün oluyor. Ancak bizde staj dosyası imzalatıp yaptım oldu şeklinde geçiştiriliyor çoğu staj. Yapay zeka çağında eğitimin tüm evreleri dikkate alınmalı, aksine yapılacak hareketler rekabetçi ve katma değersiz üretime kapı açar, Trabzon ekonomisini geride bırakır. Çaresizlik içinde yerlerde sürünen bir zamanlar Doğu/Karadenizin lokomotifi - ÖRNEK öncüsü, şimdilerde MUHTAÇ TRabzon’dan göç zorunlu olur. Bugün zaten zorunlu gibi birşey. İstanbul dünyaya bakıyor ve takip ediyor. Gençleri buna göre yetiştiriyor, bünyelerine katıyor. Rekabet etmek istiyor. Gerçekten istiyor. Ya biz? Bakın yetkinlerin yapay zeka tabanlı teknolojiler tarafından elimizden alınacağı bir çağa hızla koşarken, geleceği kurgulayacak gençlere hangi olanakları sunuyoruz?   Bu yazıyı okuyacak yereldeki bir iş insanı, alsın başını iki elinin arasında “Ben bu yeni çağa nasıl ayak uyduracağım?” diye düşünsün. Benden sana cevap sevgili iş insanı: uydurman çok zor. Yok olacaksın. O zaman, sana tavsiye: Bu çağa ayak uydurabilecek yetkin gençleri kazanmaya bak. Seni bir sonraki on yıla, ancak onlar taşır. Eh onların iyisi de İstanbula, Ankaraya, İzmire (mecburen) gittiğine göre...   Peki sen TRabzon’un kaderine ve bölgenin ekonomik geleceğinde yetki sahibi olan devlet bürokratı. Sen de bir sor kendine, Trabzon ekonomisini güçlü kılacak bir sonraki kuşağı hazırlıyor muyuz? Hiç şüphen olmasın, bugün şehirde iş insanı diye ağırlığı olan bir çok insan, 5-10 yıla şirketi kapatmış olacak. Onların yerini katma değerli işlerde istihdam sağlayacak yeni girişimcilere hazırlıyor muyum?   İşimiz zor, gerçekten zor.