Bu hafta dünya ve Türkiye tarihinde meydana gelen önemli olaylar:
. Sovyetler Birliği’nin İlk İnsanlı Uzay Uçuşu (12 Ekim 1964)
Sovyetler Birliği, 12 Ekim 1964'te üç astronot taşıyan Voskhod 1 uzay aracını başarıyla fırlattı. Bu, birden fazla mürettebatı olan ilk uzay uçuşu olarak tarihe geçti. Voskhod 1 uçuşu, Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği ile Amerika Birleşik Devletleri arasında süregelen uzay yarışının önemli bir parçasıydı.
Ünlü devrimci Che Guevara, Bolivya’da yakalandıktan sonra 9 Ekim 1967’de idam edildi. Küba Devrimi’ndeki rolüyle dünya çapında üne kavuşan Guevara, Marksist devrimci hareketlerin sembol isimlerinden biri haline geldi. Ölümünden sonra da devrimci mücadelelerin sembolü olarak anılmaya devam etti.
. Habeşistan İmparatoru Haile Selassie'nin Tahttan İndirilmesi (12 Ekim 1974)
12 Ekim 1974'te Etiyopya İmparatoru Haile Selassie, askeri darbe sonucu tahttan indirildi. Haile Selassie, 1930'dan itibaren Etiyopya’yı yönetmiş ve özellikle II. Dünya Savaşı'ndaki liderliğiyle tanınmıştı. Darbe sonrası kurulan geçici hükümet, Etiyopya'yı sosyalist bir çizgide yönlendirmeye başladı ve bu olay ülkenin geleceğinde önemli bir dönüm noktası oldu.
. Kolomb’un Amerika’yı Keşfi (12 Ekim 1492)
Kristof Kolomb, 12 Ekim 1492’de Amerika kıtasına ayak bastı. İspanyol Kraliyet ailesinin desteğiyle başlayan bu sefer, modern Batı dünyasının tarihinde bir dönüm noktası oldu. Kolomb'un ilk durağı, Bahamalar'daki Guanahani Adası'ydı. Olay, Amerika kıtasının Avrupa tarafından keşfedilmesi ve sömürgeleştirilmesi sürecini başlattı.
. ABD’nin Bağımsızlık Bildirgesi’nin Kabulü (13 Ekim 1775)
Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında, Kıta Ordusu'nun resmi olarak kurulması ve Kongre'nin Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsızlığını ilan etme kararı bu hafta alınmıştır. Bu, İngiltere'ye karşı verilen mücadelede büyük bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Bağımsızlık Savaşı'nın bu aşaması, Amerika'nın nihai bağımsızlığının temellerini atmıştır.
. Küba Füze Krizi'nin Başlangıcı (14 Ekim 1962)
Küba Füze Krizi, 14 Ekim 1962’de ABD'nin Küba'da Sovyet nükleer füzeleri olduğunu tespit etmesiyle başladı. Bu, Soğuk Savaş sırasında nükleer savaş tehdidinin en yüksek olduğu anlardan biriydi. ABD ve Sovyetler Birliği, kriz boyunca karşılıklı restleşmelerde bulundu, ancak sonunda diplomatik çözümlerle kriz sona erdi. Bu olay, Soğuk Savaş’ın en gergin anlarından biri olarak tarihe geçti.
14 Ekim 1962'de Küba Füze Krizi, ABD'nin keşif uçakları tarafından Sovyetler Birliği'nin Küba'ya nükleer füzeler yerleştirdiğinin tespit edilmesiyle başladı. Kriz, Soğuk Savaş'ın en tehlikeli anlarından biri olarak kabul edilir ve dünya nükleer savaşın eşiğine geldi.
. Süveyş Kanalı’nın Yeniden Açılması (14 Ekim 1956)
Süveyş Krizi sırasında Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır’ın Süveyş Kanalı’nı millileştirme kararı, Batılı güçlerle çatışmaya neden olmuştu. Kanalın kapatılması, dünya ticaretinde büyük aksamalara yol açtı. 14 Ekim 1956’da kanal, büyük bir diplomatik çabanın ardından yeniden uluslararası deniz trafiğine açıldı. Bu olay, dünya ticaretinin ve stratejik deniz yollarının önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
. Napolyon’un Waterloo Savaşı’ndan Sonra Sürgüne Gönderilmesi (15 Ekim 1815)
Napolyon Bonapart, Waterloo Savaşı’ndaki yenilgisinin ardından İngilizler tarafından Saint Helena adasına sürgüne gönderildi. Bu olay, Avrupa tarihini derinden etkileyen Napolyon’un siyasi kariyerinin sona erdiği an olarak kabul edilir. Avrupa'daki güç dengesi yeniden şekillendi ve bu sürgün, 19. yüzyıl boyunca uluslararası ilişkileri etkileyen bir döneme damga vurdu.
. İlk Elektronik Posta (E-posta) Gönderildi (15 Ekim 1971)
İlk elektronik posta (e-posta) bu hafta 1971'de gönderildi. Bilgisayar mühendisi Ray Tomlinson, "@" sembolünü kullanarak bir bilgisayar ağı üzerinden mesaj iletmeyi başardı. Bu olay, günümüz iletişim teknolojisinin başlangıç noktası olarak kabul edilebilir ve modern e-posta sistemlerinin temelini oluşturdu. Tomlinson’ın buluşu, dünya çapında milyarlarca insanın günlük hayatını etkileyen bir yenilikti.
7. İran İslam Devrimi’nin Başlangıcı (16 Ekim 1978)
16 Ekim 1978’de, İran’da başlayan kitlesel protestolar ve ayaklanmalar, İslam Devrimi’ne giden sürecin fitilini ateşledi. İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi’nin baskıcı yönetimi ve halkın hoşnutsuzluğu sonucu başlayan bu hareket, Ayetullah Humeyni’nin liderliğinde hızla yayıldı. Bu olay, Orta Doğu’da büyük bir siyasi değişime yol açtı ve İran’da monarşinin sonunu getirdi.
Türkiyedeki ÖNEMLİ olaylar
. 12 Ekim 1999 Düzce Depremi
12 Ekim 1999’da Düzce’de meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki deprem, büyük yıkıma ve can kaybına yol açtı. Marmara Depremi'nden sadece birkaç ay sonra meydana gelen bu afet, Türkiye'nin deprem gerçeğiyle bir kez daha yüzleşmesine neden oldu. Depremde çok sayıda bina yıkıldı ve yaklaşık 845 kişi hayatını kaybetti.
. Süleyman Demirel’in 12 Ekim 1965’te Başbakan Olması
12 Ekim 1965’te yapılan genel seçimlerde Adalet Partisi’nin büyük bir çoğunlukla zafer kazanmasının ardından, Süleyman Demirel Türkiye Cumhuriyeti’nin başbakanı oldu. Demirel, bu süreçte Türkiye’de ekonomik kalkınma, sanayileşme ve altyapı projelerine ağırlık verdi ve uzun süreli siyasi kariyerine başlamış oldu.
Yunan-Türk Nüfus Mübadelesi Anlaşması (13 Ekim 1923)
Lozan Antlaşması’nın bir parçası olarak imzalanan nüfus mübadelesi, Türkiye ve Yunanistan arasında büyük bir nüfus hareketliliğine neden oldu. İki ülkenin Hristiyan ve Müslüman nüfusları zorunlu göçe tabi tutuldu. Bu anlaşma ile Anadolu’da yaşayan Rumlar Yunanistan’a, Yunanistan’daki Müslümanlar Türkiye’ye göç etmek zorunda kaldı.
. Ankara’nın Başkent İlan Edilmesi (13 Ekim 1923)
Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti 13 Ekim 1923'te Ankara oldu. Türkiye’nin başkenti daha önce İstanbul’du ancak Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'nın merkezi bir role sahip olması ve jeopolitik konumu nedeniyle başkent olarak ilan edildi. Bu karar, yeni kurulan Cumhuriyet’in modernleşme ve bağımsızlık sürecinde önemli bir adımdı.
. 1973 Genel Seçimleri (14 Ekim 1973)
14 Ekim 1973'te yapılan genel seçimler, Türkiye siyasetinde önemli bir dönüm noktası oldu. Seçimler sonunda, Bülent Ecevit liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) seçimlerden birinci parti olarak çıktı. Bu seçimler, CHP'nin Adalet Partisi'nin (AP) uzun süredir devam eden iktidarını sonlandırdığı ve Türkiye siyasetinde büyük değişimlerin yaşandığı bir dönem başlattı.
. Türkiye’nin Avrupa Ekonomik Topluluğu’na Başvurusu (14 Ekim 1959)
14 Ekim 1959'da Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu'na (AET) ortaklık başvurusunda bulundu. Bu başvuru, Türkiye'nin Avrupa ile entegrasyon sürecinin ilk resmi adımı oldu. Türkiye, 1963 yılında Ankara Antlaşması ile AET ile ortaklık statüsüne kavuştu, bu da uzun vadede Türkiye-AB ilişkilerinin başlangıcı sayılmaktadır....