Türkçedeki Arapça – Fransızca kelimeler ?
Maalesef ‘coğrafya kader’ misali, aklı kıt - karacahil lafbazların sürekli bizi korkuttukları ‘’Din iman’’ yetmeyince ‘’Vatan millet sakarya’’ benzeri hamasi laflamaların aslında gerçeklerle pek alakası yokmuş.
Türkçe'ye Fransızca'dan Gelen Kelimeler
Türkçe'ye Fransızca'dan binlerce kelime geçmiş olup, özellikle Osmanlı döneminde ve Tanzimat sonrası Batılılaşma sürecinde bu kelimeler yaygın olarak dilimize girmiştir. Bu kelimeler genellikle kültür, sanat, edebiyat, moda, diplomasi ve günlük yaşam alanlarında kullanılmaktadır.
Fransızca'dan Türkçe'ye geçtiği düşünülen kelime sayısının yaklaşık olarak 7.000 olduğu tahmin edilmektedir. Bunların bir kısmı artık gündelik yaşamda sıklıkla kullanılmakta ve Türkçeleşmiş kabul edilmektedir.
Önemli Fransızca Kökenli Kelimeler
- **Kültür ve Sanat:** sanatsal (artistique), edebiyat (littérature), müzik (musique), tiyatro (théâtre)
- **Moda:** pantalon (pantalon), bluz (blouse), kuaför (coiffeur), şapka (chapeau)
- **Yemek:** restoran (restaurant), garson (garçon), komposto (compote), likör (liqueur)
- **Günlük Yaşam:** apartman (appartement), şoför (chauffeur), büro (bureau), lavabo (lavabo)
- **Diplomasi:** politika (politique), otorite (autorité), delege (délégué), diplomasi (diplomatie)
Fransızca'nın Türkçe Üzerindeki Etkisi
Fransızca kelimelerin Türkçe üzerindeki etkisi, Osmanlı'nın Batı ile olan ilişkileri ve Tanzimat sonrası gelişmelerle daha da artmıştır. Özellikle o dönemde eğitim kurumlarında ağırlıklı olarak Fransızca'nın öğretilmesi, bu dilin günlük hayatta ve resmi yazışmalarda kullanımını artırmıştır.
Bu kelimeler Cumhuriyetle korunmuş, Türkçemizde köklü bir yer edinmiş olup, bazıları dilimize tamamen yerleşmiş ve Türkçe'ye özgü bir anlam kazanmıştır. Bu durum, Türkçe'nin çok kültürlü yapısını ve zenginliğini gözler önüne sermektedir.
Arapça’dan - Türkçe’ye geçen kelimeler
Bazıları aslen Türk kelimeler, Orta Asyadan binlerce yıl tekrar Anayurt Anadoluya dönerken koridor yaptıkları İran – Farsçaya bırakılmış, onlarda etkiledikleri Arapçaya aktardıkları tahminen 1.400 civarında özü Türkçe olan kelimeler çok daha sonra Arapça’dan Türkçe’ye geçmiş tahmini kelime sayısı toplamda 3.500 ile 4.000 arasındadır.
Bu kelimeler, tarihsel süreçte özellikle Osmanlı döneminde Türkçeye girmiş ve dilin önemli bir parçası olmuştur. Bazı kaynaklar, bu sayının daha fazla olabileceğini de belirtsede, Arapça kökenli kelimelerin büyük bir kısmı edebi, özellikle Selavat – Namaz dahil çoğu dini terimler aslen Türkçe kökenli olup Farsçaya geçmiş ordanda Arapçaya aktarılmış ve resmi metinlerde sıklıkla yer almıştır.
Bu kelimelerden birçoğu günümüzde Türkçe'nin modern sözlüklerinde hâlâ yer almakta ve günlük dilde aktif olarak kullanılmaktadır. Örneğin "kitap, insan, hayat, merhamet, adalet" … gibi kelimelerin çoğu Orta Asya özTürkçesi olup, İran topraklarında 11 devlet ve 23 devlet büyüklüğünde beylikler kuran Türkler tarafından Farsçaya hediye edilmiş, onlardan Arapçaya geçmiş ve sonunda İslamiyetle birlikte Türkçe'ye yerleşmiş hem de Türkçe'nin zenginliğine katkı sağlamıştır.
Bu sayı, Osmanlı dönemindeki yoğun kültürel ve dini etkileşimler sayesinde Türkçe'de yer alan kelimeleri kapsamaktadır. Arapça kökenli kelimeler, özellikle İslamiyet'in kabulü sonrası dilimize yoğun şekilde girmiştir.
Arapça Kökenli Kelimelerin Kullanıldığı Alanlar
- Din: Kur'an-ı Kerim'in dili olan Arapça'dan, İslamiyet ile ilgili birçok terim Türkçe'ye geçmiştir. Örneğin: ibadet, cami, imam, namaz.
- Bilim ve Eğitim: Osmanlı döneminde Arapça, bilim dili olarak kullanıldığı için bu alandan birçok kelime aktarılmıştır. Örneğin: fen, ilim, hikmet, maarif.
- Hukuk: Osmanlı hukuku Arapça terimler üzerine inşa edilmiştir. Örneğin: adalet, hak, dava, şeriat.
- Günlük Konuşma: Dilimize yerleşmiş ve günlük hayatımızda sıkça kullandığımız kelimeler. Örneğin: kitap, kalem, zaman, insan.
Örnek Arapça Kökenli Kelimeler
- Günlük Hayat: hayat, dünya, hal, merhamet, sabır, selam.
- Duygular ve Kavramlar: aşk, nefret, huzur, güven, mutluluk.
- Hukuk ve Yönetim: kanun, karar, idare, dava.
- Bilim ve Felsefe: felsefe, hikmet, akıl, mantık.
Aslında çoğu özTürkçe olan, geçtikleri İran üzerinden Frasçalaşıp ordanda Arapçaya geçen bu kelimeler, Türkçe'ye yerleşerek zamanla yeniden Türkçeleşmiştir ve günlük konuşma dilimizin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Ayrıca, Arapça kökenli kelimelerin bazıları Türkçe'de anlam değişikliğine uğrayarak kendine özgü bir kimlik kazanmıştır.