1) Mutlu olmak için sebeplerimiz neler? Sağlık Mutlu insanların bağışıklık sistemleri daha güçlüdür. Stres düzeyleri düşüktür. Mutlu insanlar daha az hastalanırlar. Hastalandıklarında daha çabuk iyileşirler. Mutlu insanların daha uzun yaşadıklarına yönelik araştırma bulguları mevcuttur. Kişilerarası ilişkiler Mutlu insanlar diğer insanlar tarafından daha çok sevilir. Evlilik yaşamları daha iyidir. Mutlu insanlar daha kolay arkadaş ve partner bulurlar. İş açısından baktığımızda, mutlu insanlar daha yaratıcı ve verimlidirler. Mutlu insanlar çevrelerine zarar vermezler. Neden versinler ki? Zaten mutlular ve bunu gerginlik yaşayarak kaybetmek istemezler. Mutsuz insanlar saldırgan, kırıcı ve öfkelidirler. Bu tür insanları da kimse yakın çevresinde bulundurmak istemez. Kişilik özellikleri Mutlu insanların kendilerine güvenleri daha yüksektir. Daha az riskli davranışlarda bulunurlar. Daha yüksek gelire sahiptirler. Sorumluluklarının bilincindedirler. Daha az bencillerdir. Öz-saygıları yükselir. Suçluluk duymazlar. Adelet, merhamet, empati [eşduyum] duyguları yüksektir. Tüm bunlar mutlu olmak için yeterli sebepler olarak nitelendirilemez mi? Sıraladıklarımız mutlu olmanın sonuçları mı? Yoksa mutlu olmak mı bu sonuçları doğuruyor? İlişkinin iki taraflı olduğu söylenebilir. Kişinin diğer insanlarla olan ilişkileri olumsuz etkileyen, daha az üretken olmasına sebep olan mutsuzluktan kurtulmayı kimi felsefeciler ahlaki bir görev olarak nitelendirmiştir. 2) Piyangodan para kazananların mutluluğu neden uzun sürmez? Birçok insan mutlu olmak için paraya ihtiyaçları olduğunu düşünür. İnsanlara sizi ne mutlu eder diye sorulduğunda ‘piyangodan para çıkması’ diye cevap verebiliyor. Bir anda piyangodan size çok fazla para çıktığını düşünün. Bir çoğumuz bu durumda büyük bir mutluluk yaşarız. Peki ya birkaç yıl sonra, bu mutluluk sürer mi? Piyango talihlileriyle yapılan bilimsel çalışmalar ne diyor?  ⇒ Meşhur bir deneyde 22 piyango talihlisi, 22 piyango kazanmamış kontrol grubuyla kıyaslandı. Aylar sonra iki grubun mutluluk düzeylerinde kayda değer bir farklılık görülmedi. Hatta bazı piyango “talihlilerinin,” kazanmadan önceki mutluluk düzeylerine kıyasla daha da mutsuz oldukları görüldü. Piyangodan para kazanmak bireyi olduğundan daha da mutsuz yapabilir. Bunun nedenlerinden bazıları şunlar. Yüksek miktarda parayı idare etmek stres yaratır. İkinci bir neden de birçok insanın maddi destek istemesi sonucunda sosyal ilişkilerin bozulmasıdır. Yalnızlık yaşayan birey giderek mutsuzlaşır. Zengileştikçe daha cimri hale de gelebilir. Oysa ki mutlu olmak için yapabileceklerimizden biri de başkalarına iyilik yapmaktır. Hedonik adaptasyon Zenginlik gibi faktörler mutlu olmak üzerinde ancak belirli bir yere kadar etki yapabiliyor. Bizi başta mutlu eden şey eskisi gibi mutluluk vermez. Bunun nedeni ise hedonik adaptasyondur.r.  Mutlu olma düzeyimiz az ya da çok belirli bir seviyedir. Yaşadıklarımız belirli bir aralıkta mutluluk seviyemizin yükselip alçalmasına sebep olur. Piyangodan para kazanan kişinin mutluluk seviyesinin bir süre sonra normalleşmesi gibi, talihsizlik yaşayan kişi de bir süre sonra eski mutluluk düzeyine geri döner. Örneğin; trafik kazası geçiren biri. Bu şekilde hedonik adaptasyon sayesinde psikolojik yılmazlık kazanırız. 3) Hayatta mutlu olmak için birçok sebebi olan insan neden mutsuzdur? Farklı sebepler mutlu olmayı zorlaştırmaktadır. Beklentilerinin çok yüksek olması Mutluluğu yanlış yerlerde arama Mutluluğun ne olduğu ile ilgili yanlış inançlara sahip olma Arabesk bir kültür içerisinde olmak mutsuzluk nedenidir. Maalesef mutsuz insanların bir çoğu sağlıklı ve iyi bir ailede büyümemiştir.Mutsuz insanlar kendileriyle barışık değildir. Mutsuz insan kendisini sevmez. Sosyal karşılaştırmalar mutluluğu olumsuz etkilemektedir. Oysa ki başkalarıyla karşılaştırmasa herkesin mutluluğu kendisine yeterdi. Doğayla olan ilişkimizin sorunlu olması. Doğadan kopmuş olmamız ve modern şehir hayatı da mutluluğumuzu olumsuz manada etkilemektedir. Doğada daha çok zaman geçirmeliyiz. Mutlulukla ilgili şartlı beklentiler. Geleceğe dönük belli şartlara bağlı mutluluk beklentileri çoğu zaman faydasızdır. Örneğin; “Bir evlensem mutlu olurum.” “Terfi alabilsem mutlu olurum.” “Para biriktiriyorum, şu arabayı aldığımda mutlu olabilirim.” 4) Mutlu olmak kendi elimizde mi? Mutlu olmak belli düzeyde bizim elimizdedir. Belli düzeyde de genetik faktörlere ve yaşam koşullarına bağlıdır denebilir. Mutluluğun belirleyicilerinin ne olduğu ile ilgili çok fazla araştırma yapılmıştır. Bu konudaki araştırmalarıyla ünlü Amerikalı profesör Sonja Lyubomirsky’nin ortaya koyduğu bir model var. Buna göre, mutluluğun belirleyicileri üç grupta ele alınmaktadır. % 50 oranında genetik faktörler % 10 yaşam şartları. Yaşam şartlarının kapsamında şunlar yer alır: Medeni durum, gelir düzeyi, yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve yaşanılan yer gibi demografik değişkenler. % 40 amaçlı etkinlikler. Amaçlı etkinliklerden bazıları şunlardır; İyimserlik (optimizm) Öz-saygı (kendini kabul) Yardımseverlik Kişilerarası ilişkiler, Egzersiz yapma Yaşam amaçları belirleme Affetmek (Başkalarını affetmek, kendini affetmek) Maneviyat (spirituality) Şükran duyma, Stresle başa çıkma Umut Maalesef insanların büyük çoğunluğu mutluluğu bu yaşam şartlarını iyileştirerek sağlamaya çalışmaktadır. Oysaki yaşam şartları tamamiyla istenen düzeyde bile  olsa, yalnızca %10’luk bir katkı sağlamaktadır. Mutlulukla ilgili bizim elimizde olan kısmı ise, amaçlı etkinlikler dediğimiz kısımdır. Bu etkinlikler gerçekleştirilirse sağlam bir mutluluk durumu gerçekleştirilebilir. 5) Hayatta daha mutlu olmak için yapabileceklerimiz kolay şeyler midir?  Öncelikle, mutluluk konusu sandığımızdan çok daha derin bir konudur. Üzerinde ciddi anlamda düşünülmesi ve farkındalık sahibi olunulması gerekmektedir. Mutluluk düzeyi çaba gösterilerek artırılabilir. Bunlar sağlanabilirse mutlu olmak görece kolaydır diyebiliriz. Aslında düşündüğümüzden çok daha fazla insan mutludur ve kendilerini toparlama güçleri yüksektir. Örneğin; bir savaş ya da doğal felaketten sonra insanların büyük çoğunluğu travma sonrası stres bozukluğu göstermez. Neşeli bir yaşam bireysel bir yaratıcılıktır. Bir tariften kopyalanamaz. – Mihaly Csikszentmihalyi 6) Mutlu olmak için ne yapmalı ?   Şükretmek Mutlu olmak için gerekli olan en büyük karakter özelliklerinden birisi şükran duymakdır. Yapılan birçok bilimsel çalışma bu inanışa olan güveni artırmıştır. Şükran duyan bireyin yaşamındaki olumlu noktalarla ilgili farkındalığı yüksektir. Psikolojik dayanıklılıkları yüksektir. Şükran duygusu yüksek bireyler daha az hastalanır. Yaşamdan daha fazla doyum alırlar. Gelecekle ilgili daha az kötümser daha çok iyimserlerdir. İlişki doyumları yüksektir. Psikosomatik şikayetleri daha azdır. Örneğin; psikolojik nedenlere bağlı ağrılar, uyku bozuklukları. Yardımsever olmak ✔️ Kendi çıkarlarını gözetmeksizin başkalarına (insanlara, doğaya, hayvanlara vb.) yardımcı olan bireyler, kendilerine de iyilik yapmış olurlar. Başkalarına yardımcı olmak mutluluk düzeylerini artırır. Kadınlar ve yaşlılar daha özgeci olma eğilimindedir. ❌ Elbette birey başkalarına iyilik yaparken kendi menfaatini de düşünebilir. Bu durumda özgecilik olarak görülmez davranışı. ❌ Bireyin başkalarını reddetmekte güçlük çekmesinden dolayı yardımcı olması da mutluluk getirmez. Uyumlu olmak (authentic) Uyumlu olmak özellikle hümanist yaklaşımda benimsenmiştir. Uyumlu olan bireylerin içleri dışları birdir. Uyumlu olmak deyince sadece riyakar olmayan insanlar anlaşılmamalı. Uyumlu olmak bundan çok daha fazlasını gerektirir. İnsanın uyumlu olabilmesi için farkındalığı yüksek olmalıdır. Zira duygularının farkında olmayan birinin bunları gösterebilmesi de söz konusu olamaz. Uyumlu insanların bazı özellikleri şunlardır; Gerçek benliğini ortaya koyar. Kendine yabancılaşmaz.* Kendi isteklerini daha fazla yerine getirir. Yaratıcılık düzeyleri yüksektir. Kendileri için yaşarlar. Kimlerle arkadaşlık kurmalı? Özgüven sahibi Mutlu Sürekli her şeyden şikayet etmeyen Yardımsever Özgün Merhametli Farkındalık Farkındalık bireyin yaşadığı ana odaklanması demektir. Gelecek endişesi duyulmaz. Geçmişle ilgili pişmanlık duyulmaz. Kişi o an meşgul olduğu şeyden zevk alır. Meditasyon yaparak farkındalık geliştirilebilir. Yaşam amaçları Yaşam amaçlarına sahip olarak onların peşinden koşmak mutlu olmak için yapılabileceklerin en önemlilerindendir. Paramızı bizi mutlu edecek şekilde nasıl harcarız? Hepimize tanıdık gelen bir duygu vardır. Bizi mutlu edeceğini umarak bir şeyler alırız kendimize. Fakat kısa süre sonra aldığımıza pişman oluruz. Hatta geri vermeye çalışırken, ya da nasıl değerlendirsem diye düşünürken, iyice canımız sıkılır. Peki bilimsel araştırmalar bu konuda ne diyorlar? Paramızı eşyalara değil, deneyimlere harcamak bizi daha mutlu kılıyor.  Çocuklarınızı düşünün. Onlara aldığınız oyuncaklardan kısa sürede sıkılıyorlar. Zaten çocuklar birçok özelliği olan oyuncaklardan ziyade daha basit oyuncakları seviyorlar. Çünkü onlarla hayal güçleri daha fazla gelişebiliyor. Mesela oyuncakları dururken bir kaşığı, kumandayı, anahtarlığınızı, gözlüğünüzü ya da burnunuzu oyuncak yapıp ilgilenebiliyorlar. Çocuklarınıza bir şeyler almak yerine onlara deneyimler yaşayabilecekleri yerlere götürüp, birlikte vakit harcarsanız yaşadıkları gün anı olarak kalacaktır. Geriye dönüp baktıklarında mutlu çocukluk anıları olarak anımsayacaklardır. Daha gitmeden, gidinceye kadar yapacakları planlar, hazırlıklar da ayrıca mutlu kılacaktır. ⇒ Leaf van Boven ve Thomas Gilovich 1200 Amerikalı’ya bu soruyu yönelttiler. %57’si kendilerini deneyimlerin, %34’ü eşyaların mutlu kıldığını söyledi.   7) Daha mutlu olmak için neler yapılabilir? Düzenli egzersiz yapmak Yeterince uyumak Yeni şeyler denemek Entellektüel olarak sizi doyuracak aktivitelerde bulunmak İntikam ve kin duygularından kurtularak affetmek Kendine karşı merhametli olmak Kendini başkalarıyla kıyaslamamak Yaratıcı eserler sunmak Hatalardan öğrenmek Hobilerle uğraşmak Yavaşlamak Öncelikleri belirlemek Değişikliklere hazır olun Düzenli yemek ve uyumak Sağlıklı yaşamak Mükemmeliyetçi olmamak Hayır demeyi öğrenmek Meraklı kalmak Derin nefes almak Başkalarına yardımcı olmak, iyilik yapmak. Size nelerin mutluluk verdiğini gözlemleyerek, onlardan daha çok yapmak Sahip olduğunuz güzellikleri not etmek Güneşe çıkmaya çalışın. Yeni insanlar tanıyın, yeni şeyler öğrenin. Çocuklarla vakit geçirin. Hayatınıza anlam ve amaç veren işler mutluluk getirir.