Dijital dönüşümün hız kazanmasıyla tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de birçok kuruluş, hem IoT hem de veri merkezine bir çok yatırım yapıyor. Ancak imalat, perakende ve sağlık gibi birçok sektörde, yeni verinin önemli bir kısmı merkez ofislerden ve veri merkezlerinden çok uzaktaki lokasyonlarda üretiliyor veya tutuluyor. Uzmanlarsa uzak verinin hacim ve çeşitliliğinin katlanarak arttığına dikkat çekerek Edge Computing kavramını gündeme getirmeye devam ediyor.

Gartner’ın tahminlerine göre 2025 yılına kadar üretilen kurumsal verinin yüzde 75’inin veri merkezi dışında üretip işleneceğini hatırlatan Dell Technologies Türkiye Satış Müdürü Güney Tosun,  “Veri Merkezinin dışında kalan, dijital ve fiziksel dünyaların kesiştiği ve verilerin güvenli bir şekilde toplandığı, üretildiği ve yeni değer yaratmak için işlendiği yere ‘Edge’ diyoruz. Edge kelime anlamıyla uç noktaları temsil ediyor. Edge verilerin işlenmesi fikriyle de Edge Computing ortaya çıkıyor. Şu an yaptığımız operasyon genellikle IoT cihazlarından veriyi toplamak buradan direkt olarak buluta veya veri merkezine göndermek. Ancak bu operasyon oldukça maliyetli. İşte burada Edge Computing devreye giriyor” diyor.

Sadece değerli veri taşınıyor

Güney Tosun, Edge Computing kavramının pratikte nasıl karşılık bulduğunu da açıklıyor: “Edge Computing, network, hesaplama ve depolamayı mümkün olduğunca veri üreten IoT cihazına yaklaştırmak anlamına geliyor. Böylece IoT cihazı ile toplanan veri, buluta veya veri merkezine transfer edilmeden işleniyor ve sadece değerli veri taşınıyor. Aradaki bant genişliği, veri merkezi alanı veya gereksiz verinin saklanması gibi önemli maliyetlerden kurtuluyorsunuz. Bu hem operasyonel hem de ticari olarak bir çok avantajı beraberinde getiriyor. Bir başka örnek vermek gerekirse; bugün NASA’nın Mars’ta elde ettiği veriyi uzakta işleyerek sadece sonucunu merkeze göndermesi de en net Edge Computing örneklerinden biridir”

Dell Technologies Türkiye olarak sundukları çözümlerle dönüşüme yön veren teknoloji liderlerinden biri olduklarını da vurgulayan Tosun, Edge Computing vizyonunu hayata geçirmek isteyen kuruluşlar için sundukları uçtan uca çözümleri ise şöyle detaylandırıyor:

“Dell PowerEdge XE Servers, performanstan ödün vermeden 5˚-45˚C'lik genişletilmiş çalışma sıcaklığı toleransı ve toza karşı koruma sağlayan isteğe bağlı filtreli çerçeve ile Ağ Ekipmanları-Yapı Sistemi (NEBS) yönergelerine göre test edilmiştir. XE2420, HPC, derin öğrenme, makine öğrenmesi ve veri analitiği gibi iş yüklerini hızlandırmak için kullandığınız GPU türünde esneklik sağlar. 2x'e kadar NVIDIA V100/S PCIe, 2x NVIDIA RTX6000 veya 4x'e kadar NVIDIA T4'ü destekleyebilir. Half-depth olarak üretildiği için normal rack sunucular kadar yer kaplamaz, daha dar alanlarda kullanım imkanı sağlıyor.  

Dell EMC VxRail satellite nodes, Dell’in vizyonunu en iyi yansıtan ürünlerinden biri olan VxRail’in daha kompakt versiyonu olarak piyasaya sürüldü. VxRail’in yeteneklerini uzak lokasyonlarda da kullanabilmenizi sağlıyor. Herhangi bir vSAN cluster yapısına gerek kalmaksızın tek node olarak çalışabiliyor ve yaşam döngüsü yönetimi veya izleme  gibi günlük operasyonlarınızı herhangi bir teknik personele gerek kalmadan uzaktan da yürütmenize imkan sağlıyor.

Dell Technologies Validated Design for Manufacturing Edge with Litmus, kuruluşların, fabrika sahalarından kurumsal bulutlara kadar farklı endüstriyel Edge cihazlarını, verileri ve uygulamaları hiçbir programlama gerektirmeden sadece IP ve port bilgisi ile bağlamasına, yönetilmesine ve düzenlemesine yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Örneğin, imalat ortamlarında, Litmus Endüstriyel IoT Edge platformu sayesinde, sahada kullanılan ekipmanın arızalanmadan önce proaktif olarak onarılması, imalat kalitesinin iyileştirilmesi, gerçek zamanlı veri analitiği ve merkezi cihaz yönetimi ile maliyetlerden tasarruf sağlanması mümkün oluyor.

Dell EMC Edge Gateway, 9. Nesil Intel Core işlemciler tarafından desteklenen 5G özellikli, fansız bir çözümdür. Yeni Edge Gateway, endüstriyel ortamlarda çalışabilir ve eksi -15C ile +60C arasındaki sıcaklık aralıklarına dayanabilir, şirketlerin güvenli bir şekilde bağlantı kurmasına ve farklı OT ve BT ortamlarında birden çok Edge cihazından bilgi edinmesine yardımcı olur. Değerli içgörüler sağlamak üzere tasarlanmıştır ve en önemlisi yerelleştirilmiş veri işleme ve analitiği çalıştırabilir, böylece veri toplama ve işlemedeki sorunlu noktaları azaltır.

Dell EMC Streaming Data Platform (SDP) IoT sensörler, dronelar veya CCTV’den akan veriyi gerçek zamanlı ve toplu olarak  işlemek için GPU optimizasyonunu kullanır. VxRail veya PowerEdge sunucularında gerçekleşen gerçek zamanlı veri analizi operasyonlarını GPU ile destekler. Bu çözüm  Apache Flink (analytics), Spark ve Pravega (Ingestion) gibi açık kaynak teknolojileri ve çok çeşitli yeteneklere ve motorlara erişilebilirlik sağlamak için Boomi ve Kafka gibi uygulamalara yönelik eklentilerden oluşturulmuştur.

Latitude 5430 Rugged and Latitude 7330 Rugged Extreme, dizüstü bilgisayarlar, zorlu koşullarda ve kullanım durumlarına dayanacak ve en yüksek performans ve bağlantı kalitesini sürdürecek şekilde tasarlanmış, Dell'in iyi bilinen dayanıklı dizüstü bilgisayar serisinin en yeni neslidir. Latitude 5430 Rugged, endüstrinin en hafif, en güçlü ve dayanıklı 14 inç dizüstü bilgisayarıdır. 5G yetenekleri, Latitude 5430 Rugged'ın her yerden çalışmaya hazırdır. Latitude 7330 Rugged Extreme, endüstrinin en küçük 13 inç tam dayanıklı dizüstü bilgisayarıdır. En zorlu ortamlarda tam performans sağlamak üzere 5G yetenekleri ile donatılmıştır.

Bunlara ek olarak Dell, EdgeComputing ile ilgili olarak yaptığı bir duyuruda, ORAN ve 5G dağıtımlarını desteklemek için telekomünikasyon şirketleri de dahil olmak üzere servis sağlayıcıların coğrafi konumlarda yüz binlerce sunucunun dağıtım ve yönetim operasyonlarını otomatikleştirmesine olanak sağlamak için tasarlanmış bir yazılım çözümü olan Bare Metal Orchestrator'ı tanıttı. Dell altyapı çözümlerini VMware'in Telco Bulut Platformu ve Red Hat OpenShift ile entegre eden Project Metalweaver girişiminin ilk çözümüdür. Bare Metal Orchestrator, CSP'lerin bugün - yüz binlerce sunucuya kadar - tüm bare-metal sunucularını tek bir merkezden yönetmesine olanak tanır.”

Son olarak Dell Technologies’in kuruluşlara dijital dönüşüm yolculuklarında verdiği desteği hatırlatan Tosun, sözlerini şöyle noktalıyor: “Özetlemek gerekirse Edge Computing, bir üretim sahasındaki PLC’den, hareket halindeki bir araca veya gemiye, maden sahasına, Türkiye’de yüzlerce şubesi olan perakende gruplarından, saha yönetimi yapan kuruluşlara kadar birçok farklı kullanım alanıyla karşımıza çıkıyor. Aynı zamanda kuruluşlara ve hizmet sağlayıcılara verilerdeki değeri ortaya çıkarmak için benzersiz bir fırsat sunuyor. Bir kuruluş doğru iş ortağıyla her noktada verilerden en iyi şekilde yararlanabilir. Bizler de Dell Technologies olarak gerçek değer üreten on binlerce edge cihazımız, farklı pazar ve iş yüklerine hazır çözümlerimizle kuruluşları Edge Computing vizyonunu gerçeğe dönüştürmelerine yardımcı oluyoruz.”